Jon­ge mos­sel­ban­ken die win­ter over­leef­den zijn goed nieuws voor de Schol­ek­ster

Oorspronkelijk zou de zeedijk langs de Prins Hendrikpolder op Texel versterkt worden met een dik kleipakket aan de binnenkant. Uiteindelijk is gekozen voor de aanleg van een hoog duin aan de buitenkant. Daarbij was onvoldoende aandacht voor de schelpdierbanken die langs de dijk groeiden en een belangrijke voedselbron voor Scholeksters vormden. Dankzij een massale broedval van mossels in de zomer van 2024 lijkt er sprake van herstel. De mossels hebben de winter overleefd (Figuur 1). Ze groeien nu naar een grootte die profijtelijk is voor de Scholeksters.

Bruno Ens

Figuur 1. Mosselbank langs de PH Zanddijk op 8 april 2025. Foto Bruno Ens.

Het totale oppervlak van de mosselbank is niet erg groot, maar toch foerageerden er op 8 april 2025 maar liefst 130 Scholeksters (Figuur 2).

Bruno Ens

Figuur 2. Scholeksters op de mosselbank langs de PH Zanddijk op 8 april 2025.

Bruno Ens

Figuur 3. Scholekster BLB-WCGS bij de mosselbank langs de PH Zanddijk op 8 april 2025.

Onder de Scholeksters ook de nodige gekleurringde individuen, waaronder BLB-WCGS (Figuur 3). Deze vogel werd in 2021 als bijna vliegvlug kuiken op de nabijgelegen Hoge Berg op Texel geringd https://submit.cr-birding.org/animals/87629/Aj3WFn1bqj5bgvL7pVlM/. Vermoedelijk is het dier op zoek naar een broedterritorium in de buurt van de plek waar hij/zij groot kwam.

De schelpdierbanken die in 2019 verdwenen onder het zand waren in verschillende mate bedekt met Japanse oesters. Op zulke banken kunnen de Scholeksters veel minder voedsel vinden dan op “pure” mosselbanken. De meeste Japanse oesters zijn veel te groot voor de Scholeksters en de mossels zitten vast tussen de oesters en hebben een slechte conditie door concurrentie met de oesters. Op en naast de mosselbank langs de PH Zanddijk zijn veel lege schelpen van de Amerikaanse Zwaardschede aangespoeld (Figuur 4). Daar hebben de mossels (en dus ook de Scholeksters) geen last van, want de mossels “klimmen” gewoon boven op die dode schelpen.

Spannend om te volgen hoe dit zich verder ontwikkelt. Is de predatiedruk van de Scholeksters zo hoog dat de mosselbank nog voor de winter verdwijnt, of ontstaat een stabiele bank waar zich tussen de oude mossels elk jaar nieuwe mossels vestigen? En gaan zich in dat laatste geval ook weer Japanse oesters op de mossels vestigen?

Bruno Ens

Figuur 4. Rand van de mosselbank met lege schelpen van de Amerikaanse Zwaardschede aangespoeld op en naast de mosselbank.